Cinsel Terapi

Cinsel terapi ve cinsel tedaviler bazı özellikler içerir. Cinsel terapist psikolojik etkenlerin yanı sıra cinsel fonksiyonların anatomik, hormonal, fizyolojik ve nörolojik yönlerini de bilmelidir.

Cinsel terapi ve cinsel tedaviler bazı özellikler içerir. Cinsel terapist psikolojik etkenlerin yanı sıra cinsel fonksiyonların anatomik, hormonal, fizyolojik ve nörolojik yönlerini de bilmelidir.

Cinsel terapi ve cinsel işlev bozukluklarının değerlendirilmesinde güvenli bir ortam ve gizlilik esastır. Danışanın izni alınmak şartıyla eş de değerlendirme sürecine katılabilir.

Görüşmede yorumlara girmeksizin açık uçlu sorularla cinsel sorun öğrenilmeye çalışılır. Gerekli olan tıbbi incelemeler hakkında ayrıntılı bilgi verilir. Çoğu kez gerçek bir cinsel işlev bozukluğu olmayıp, cinsellikle ilgili korku, kaygı ve endişeler mevcuttur.

Cinsel sorunun ilk defa nasıl ortaya çıktığı ve nasıl bir gelişim gösterdiği, cinsel terapiyi yönlendirmede en önemli basamaktır. Organik ve psikolojik faktörler, kullanılan ilaçlar tek tek ele alınır.

Şeker hastalığı, kalp rahatsızlıkları, böbrek hastalıkları, karaciğer hastalıkları, hipofiz, hipotalamus ve gonadlardan kaynaklanan hormon bozuklukları, cinsel işlev bozukluklarının organik sebeplerini oluşturur. Pelvise ve penise kan gidişini engelleyecek damarsal, nörolojik ve otonom sinir sistemi bozuklukları cinsel fonksiyonları bozacaktır. İlk muayenede kan şekeri, FSH, LH, prolaktin, östrojen, progesteron ve testosteron düzeylerinin değerlendirilmesi şarttır. Sertleşme bozukluğu olan erkeklerde penil doppler ile penis kan damarlarının incelenmesi ve uykunun REM dönemindeki ereksiyonu değerlendirmeye yönelik NPT (Nocturnal Penile Tumescence) gözlemleri cinsel işlev bozukluklarının organik-psikolojik ayırımını yapmakta çok önemlidir.

Cinsel terapinin ilk basamağında, cinsel işlev bozukluklarının psikolojik nedenleri araştırılırken, psikiyatrik görüşmenin yanında özel ölçekler, kişilik ve davranış testlerinden de yararlanılır. Psikiyatrik muayenenin her iki partnere de yapılması, eşlerin her hangi birindeki olası psikopatolojiyi belirlemek, ilişkilerinin kalitesini değerlendirmek ve cinsel sorunun bireylerin psikolojilerinde ve evlilik ilişkilerinde oynadığı rolü saptamakta önemlidir.

Duygusal açıdan sağlıklı çiftlerde cinsel tedaviden olumlu sonuç almak kolay ve hızlı olur. Duygusal zorluk ve çatışmalar, çiftlerden herhangi birindeki bir psikopatoloji cinsel terapiyi güçleştirir ve cinsel tedaviyi zora sokar. Cinsel terapist bunu mutlaka göz önünde bulundurmalı, özellikle şizofreni, paranoid bozukluklar ve şiddetli depresyonlarda cinsel terapiden önce primer psikiyatrik bozukluğa öncelik verilmelidir. Cinsel işlev bozukluğu gösteren vakaların büyük çoğunluğunu oluşturan nevrotik hastalar ve kişilik bozuklukları ise tedaviden oldukça fayda görürler.

Cinsel terapide başarı hastanın bilinçdışı nevrotik çatışmaları ile cinsel sorun arasındaki ilişkiyi ortaya koyabilmekten geçer. Fakat her zaman sorun bu kadar derin olmayabilir. Performans başarısızlığı beklentisi gibi daha yüzeysel ve yapay anksiyete kaynakları cinsel işlev bozukluğunda rol oynayabilir. Cinsel fonksiyonların sembolik anlam kazandığı, bunların bir savunma mekanizması olarak kullanıldığı nörotik bireylerde, danışanı ve cinsel terapisti zorlu bir tedavi süreci bekler. Bu gibi durumlarda psikoterapötik tekniklerle bilinçdışı çatışma ile cinsel bulgu arasındaki bağlantı bypass edilerek, derindeki temel nevrozu tedavi etmeden hızla cinsel sorunu tedavi etme tercih edilebilir.

Cinsel işlev bozukluklarının tedavisinde eşler arasındaki duygusal ilişkinin kalitesi önemlidir. Cinsel terapist tedavide bu konuyu kesinlikle gözden kaçırmamalıdır. Duygusal ilişki yüzeyde sakin ve güzel görünse bile bilinçdışındaki korkular, kızgınlıklar, hatta düşmanlıklar cinsel terapinin başarısını engelleyecektir. Cinsel fonksiyon bozukluğunun evlilik içindeki ikincil kazançları gibi göze görünmeyen birçok faktör çiftin cinselliğinde önemli role sahiptir.

Bu temel bilgiler çerçevesinde özetlersek cinsel terapinin hedefi, çiftlerin cinsel işlevlerinde aksamaya sebep olan korku, suçluluk duygusu, kızgınlık, öfke, anksiyete benzeri duyumları ortadan kaldırarak cinselliği doğal akışında maksimum heyecan ve zevk alacak şekilde yaşamayı sağlamaktır.

Erkeklerde erken boşalma, ereksiyon bozuklukları, kadınlarda vajinismus, disparoni, cinsel isteksizlik, cinsel tiksinti bozukluğu, orgazm olamama gibi sorunlar cinsel terapilerden yarar görürler. Satiriazis ve nemfomani de etyolojisinde psikolojik çatışmaların yattığı cinsel bozukluklardır. Organik sebepli olmayan her türlü cinsel sorunda uygun terapilerle sağlığınıza kavuşabilirsiniz.

Antalya Psikiyatri Merkezi, Cinsel İşlev Bozuklukları Tedavisi Antalya.

Psikoterapist ve Psikiyatrist Emine Filiz Uluhan.